مطالعه و ارزیابی آزمایشگاهی دینامیک پیشانی جریان غلیظ روی بستر متحرک

از عوامل بسیار مهم در رسوب‌گذاری مخازن سدها و نحوه توزیع رسوبات، پدیده جریان‌ غلیظ است که سبب کاهش عمر مفید سدها و مشکلات مدیریت و بهره‌برداری خواهد شد. از بخش‌های بسیار مهم و قابل بررسی در دینامیک جریان غلیظ، بخش پیش‌رونده جریان غلیظ (پیشانی جریان) است که مطالعه و بررسی آن در بخش مدیریت پایدار مخازن سدها امری ضروری است. تاکنون بیشتر تحقیقات صورت گرفته در شرایط آزمایشگاهی و فلوم‌های با بستر صلب بوده است. اما، در این تحقیق برای نزدیک کردن نتایج به شرایط طبیعی در رودخانه‌ها و مخازن سدها، آزمایش‌ها بر روی بستر متحرک و فرسایش‌پذیر انجام شده است. از این‌رو، با تغییر شرایط هیدرولیکی مؤثر به تحلیل دینامیک پیشانی جریان غلیظ در دو شرایط بستر صلب و متحرک پرداخته شد. بدین‌ترتیب، نشان داده شد که بستر متحرک، با ورود رسوبات باعث افزایش سرعت پیشانی جریان غلیظ و ضریب کئولگان تا حدود 20 درصد شده است و همچنین، باعث افزایش ارتفاع نسبی پیشانی تا حدود 40 درصد به‌ازای افزایش شیب فلوم شده است. همچنین، با استفاده از رگرسیون خطی چند متغیره و اعداد بی‌بعد موثر، رابطه‌ای برای تخمین سرعت متوسط پیشانی با ضریب همبستگی 86/0 ارائه شد که با تحلیل حساسیت مشخص شد بیشترین ارتباط سرعت پیشانی با پارامتر عدد ریچاردسون بوده است.